5)-Albanet, etimologjia e ketij emri historike

pjesa e peste

Straboni midis te tjerash shkruan …ne ate kohe Epiri dhe Iliria ishin te pasura, kurse tani pjesa me e madhe e tyre eshte shkaterruar dhe vendet e banuara jane fshatra dhe germadha te braktisura, pjesa me e madhe e vendit eshte shkaterruar dhe banesat e sidomos qytetet jane zhdukur, askush nuk do te mundte ti percaktonte keto...kjo gje, shkretimi, zhdukja ka filluar prej shume kohesh dhe ne disa vise s’ka pushuar as sot e kesaj dite per shkak te kryengritjeve.

Jul Cezari ne Lufta Civile libri i III-te midis te tjerash shkruan ...Pompeu disa dite me pare kishte plackitur parthinet, duke u cveshur deri ne themel shtepite dhe duke u marre me ane te kaloresve te tij gjithe drithin qe ishte grumbulluar aty.(Ne kete kohe Qezari ndodhej ne ushtrine e tij ne pozicionet prane brigjeve te Geniusit (Shkumbinit)shenim im Ll.J)

Ne kohen e vrasjes se Jul Cezarit sic konfirmon Plutarku ne Jetet Paralel …i nipi i tij, biri i nje mbese te Cezarit Oktavian Augusti qe ishte dhe trashegimtar i pasurise se tij me testament i adaptuar si bire i tij, ai ndiqte studimet ne Apolloni dhe priste te vinte vet Cezari qe kishte vendosur te marshonte pa vonese kunder Partheve qe ishin ngritur.

Tit Livi (59 para Krishtit-17 mbas Krishtit) historian romak ne kohen e Augustit ne librin Historia e Romes shkruan …konsulli Sulspici ne kete kohe fushonte midis Apollonise dhe Durrahut ne breg te Apsusit (Semanit) ...diku prane lumit Apsus mori tre fortesa te quajtura Corragum, Gerunium dhe Orgesuss

Ciceroni mendimtar dhe orator romak i shekullit te I-re para Krishtit ne librin Oratorite shkruan ndermjet te tjerash kur i kundervihet Pizonit administratorit romak te provices Maqedonase ku perfshihej edhe teritori yne ....Durrachion dhe Apollonia te rrenuara teresisht, Ambrakia e plackitur, parthinet dhe bylinet te genjyer, Epiri i shkaterruar.

Sundimi romak dihet se cfare zhvillimesh e pasojash solli ne Iliri por ne do te shohim vetem nje aspekt te rendesishem ate te dyndjeve dhe levizjeve etnike qe prune krijimin e rrethanave te reja demografike.

Helenet kete krahine e kete fise na e kane sjelle me emrin Parthine qe eshte plotesisht shqip qe kuptohet se eshte Bardhsi, por ata e perdorin edhe sot kete emer por me kuptimin e Virgjer, e paster e bardhe.

Autore te tjere helene si Straboni kete teritor e shkruajne ne gjuhen greke Galanum dhe banoret Galar kurse qendren e tyre e quajne Debora. Kjo ndodh mendoj se ketu behet fjale per te njejtin teritor te Parthineve se dhe ka te njejtin kuptim si territori Galanium qe greqisht do te thote i bardhe por edhe qyteti Debora ka kuptim dhe etimologji te njejte i bardhe sic e ka edhe Partha e Parthineve.

Po me kete kuptim na i sjell edhe Gjeografi i Aleksandris Klaud Ptolemeu ne shekullin e dyte te eres sone por ne gjuhen latine ne formen Albanet si fis dhe Albanopolis qendra e tyre.


　

　

vazhdon pjesa e gjashte